Wzmacnianie infrastruktury cyfrowej poprzez testy DORA

Wzmacnianie infrastruktury cyfrowej poprzez testy DORA

Sektor finansowy Unii Europejskiej zmaga się z rosnącą liczbą cyberataków i zakłóceń operacyjnych, co wymusza wzmocnienie odporności cyfrowej instytucji finansowych. Odpowiedzią na te wyzwania stał się Digital Operational Resilience Act (DORA) – fundamentalny akt prawny, który radykalnie zmienił podejście do bezpieczeństwa cyfrowego w europejskim sektorze finansowym.

Istota i geneza DORA

DORA została przyjęta 27 grudnia 2022 roku jako bezpośrednia reakcja na nasilające się cyberataki wymierzone w europejskie instytucje finansowe. Choć oficjalnie weszła w życie 17 stycznia 2023 roku, pełne wdrożenie wymogów nastąpiło niedawno – 17 stycznia 2025 roku. Ten dwuletni okres przejściowy umożliwił instytucjom finansowym dostosowanie się do nowych, rygorystycznych standardów bezpieczeństwa.

Fundamentalne filary DORA z naciskiem na testowanie

DORA opiera swoją strukturę na pięciu kluczowych filarach, spośród których jeden koncentruje się wyłącznie na testowaniu odporności operacyjnej. Ten element regulacji zyskał szczególne znaczenie, ponieważ umożliwia proaktywne wykrywanie słabości w systemach, zanim dojdzie do rzeczywistych incydentów bezpieczeństwa.

Testowanie odporności cyfrowej według wytycznych DORA obejmuje szerokie spektrum działań, począwszy od podstawowych kontroli, a skończywszy na zaawansowanych testach penetracyjnych. Warto podkreślić, że wymagania testowe zostały precyzyjnie dostosowane do profilu ryzyka oraz wielkości danej instytucji finansowej, co zapewnia proporcjonalne podejście do bezpieczeństwa.

Strategie testowe – od podstaw po zaawansowane metodologie

Zgodnie z artykułem 25 DORA, programy testowe muszą odpowiadać indywidualnemu profilowi ryzyka i skali działalności każdej instytucji. W praktyce oznacza to, że większe podmioty, zwłaszcza te zarządzające kluczowymi funkcjami takimi jak systemy płatności czy usługi bankowe, zobowiązane są do wdrożenia bardziej zaawansowanych strategii testowych.

Podstawowe wymagania testowe obejmują oceny podatności systemów, analizę bezpieczeństwa wykorzystywanego oprogramowania open-source, oceny bezpieczeństwa sieci, testy end-to-end, analizy luk w zabezpieczeniach oraz przeglądy bezpieczeństwa fizycznego. Wszystkie te elementy tworzą kompleksowy system zabezpieczeń, który pozwala na wczesną identyfikację potencjalnych zagrożeń.

Ponadto, dla kluczowych instytucji DORA wprowadza obowiązek przeprowadzania zaawansowanych testów penetracyjnych opartych na scenariuszach zagrożeń (TLPT). Tego typu testy symulują rzeczywiste cyberataki i stanowią jedną z najskuteczniejszych metod identyfikacji podatności, które mogliby wykorzystać autentyczni atakujący.

Testowanie oparte na rzeczywistych scenariuszach zagrożeń

Szczególnie istotnym aspektem wymogów DORA jest nacisk na testowanie oparte na scenariuszach. Ten rodzaj testów przygotowuje instytucje na konkretne zagrożenia poprzez symulację rzeczywistych zdarzeń, które mogłyby zakłócić procesy biznesowe.

Znaczenie tych testów trudno przecenić, ponieważ zapewniają one, że instytucje finansowe potrafią skutecznie wykrywać ataki, reagować na nie i szybko przywracać normalną działalność przy minimalnym wpływie na świadczone usługi. Taka proaktywna postawa wobec zagrożeń cyfrowych stała się obecnie standardem branżowym, co bezpośrednio przekłada się na zwiększoną odporność całego sektora.

Wyzwania adaptacyjne związane z wdrożeniem DORA

Mimo niezaprzeczalnych korzyści płynących z wdrożenia DORA, proces dostosowania się do nowych wymogów stanowił znaczące wyzwanie, szczególnie dla mniejszych podmiotów finansowych. Koszty zgodności okazały się wysokie, co częściowo przyczyniło się do konsolidacji w sektorze finansowym, którą obserwowaliśmy w ostatnich miesiącach.

Proces adaptacji do wymogów DORA w zakresie testowania obejmował wdrożenie regularnych, ustrukturyzowanych programów testowych, dostosowanie strategii testowych do profilu ryzyka organizacji oraz ciągłe doskonalenie procesów na podstawie wyników testów. Instytucje, które wcześniej rozpoczęły ten proces, znalazły się w korzystniejszej pozycji konkurencyjnej po pełnym wejściu przepisów w życie w styczniu bieżącego roku.

Współpraca transgraniczna jako kluczowy element strategii bezpieczeństwa

DORA kładzie szczególny nacisk na współpracę transgraniczną między państwami członkowskimi UE. Celem tej współpracy jest harmonizacja standardów cyberbezpieczeństwa i mechanizmów raportowania incydentów, co znacząco wzmacnia odporność całego europejskiego sektora finansowego.

Ta współpraca stała się niezbędna w obliczu coraz bardziej wyrafinowanych zagrożeń, które nie respektują granic państwowych. Dzięki wspólnemu, skoordynowanemu podejściu, instytucje finansowe są teraz lepiej przygotowane do odpierania ataków i minimalizowania ich potencjalnych skutków. 

Perspektywy rozwoju odporności cyfrowej w sektorze finansowym

Pełne wdrożenie DORA, które nastąpiło 17 stycznia 2025 roku, nie stanowi końca drogi, lecz raczej początek nowego podejścia do bezpieczeństwa cyfrowego w sektorze finansowym. W miarę ewolucji zagrożeń, instytucje finansowe będą musiały nieustannie dostosowywać swoje strategie testowe i wzmacniać infrastrukturę cyfrową.

Niewątpliwie pojawią się nowe wyzwania związane z cyberbezpieczeństwem, jednak dzięki ramom ustanowionym przez DORA, europejski sektor finansowy jest teraz znacznie lepiej przygotowany do ich pokonywania. Kluczem do długoterminowego sukcesu będzie postrzeganie wymogów DORA nie jako obciążenia regulacyjnego, ale jako strategicznej możliwości wzmocnienia odporności operacyjnej.